Vandaag bleven de schoolbanken opnieuw voor een stuk leeg tijdens de achtste klimaatmars. Voor het eerst organiseert Youth For Climate er een in Antwerpen. Dicht bij huis, dus ging ik eens kijken hoe het daar eigenlijk aan toe gaat.
Het is de eerste keer dat ik een betoging bijwoon en ik weet niet zo goed wat ik moet doen. Omdat ik me toch al een beetje journalist waan, ga ik dan maar tussen de pers en fotografen staan. Die weten ook waar je de beste beelden kan schieten.
Net als een schoolbal op het middelbaar, komt deze klimaatmars ietwat traag op gang. Maar eens vertrokken zie je toch een hoop enthousiaste jongeren en ouderen door de straten lopen. Luidkeels zet één iemand een lied in. En je kan er zeker van zijn dat er meegezongen wordt. Veel ludieke borden, afgewisseld met enkele serieuzere.
Wie kan je zoal vinden op een klimaatmars?
Vooral linkse activisten, natuurlijk. Organisaties als Hart Boven Hard, veganisten of gewoon mensen die bezorgd zijn om hun toekomst.
Op de borden die ze meebrengen lees je allerlei dingen. Politiek gericht of gewoon iets grappig. Er wordt gehekeld op het vervuilende kapitalisme, regerende politici en alles wat rechts is. Iemand van Vlaams Belang zal je hier niet snel vinden. Het is duidelijk: de jongeren, gesteund door ouders en grootouders, willen snel een duidelijk klimaatbeleid en zijn bereid er hun portemonnee voor open te trekken.
Maar ook journalisten kan je vandaag in grote aantallen vinden. Interessant om te zien hoe zij het aanpakken aangezien ik hetzelfde probeer te doen als zij. In het begin leek het alsof ik altijd wel goed bezig was: een beetje rondlopen en foto’s maken. Gelukkig moet ik niemand interviewen. Dan kan ik me volledig focussen op het zoeken van de beste plekjes. Tot ik er uiteindelijk achter kom dat ik helemaal niet zo een goed plekje heb kunnen bemachtigen op de Groenplaats, waar op het einde de toespraken worden gehouden. In de verte zie ik alle camera’s en microfoons. Die staan misschien op een paar meter van de jonge activisten die het volk toespreken, terwijl ik ergens tussen de mensenmassa sta. Ingesloten en niet in staat om nog naar voor de gaan.
1.5°C warmer
Een bord met enkel de tekst 1.5°C valt me op. Ik heb dat getal al zo vaak voorbij zien komen dus ik zoek het even op. Nu zit het zo: niet elke overheidsorganisatie (de mensen die die getallen uitbrengen) gebruikt dezelfde ‘baseline period’. Dat is de temperatuur van een periode waarmee de huidige temperatuur wordt vergeleken. De NASA gebruikt als basis de periode van 1951 tot 1980. Volgens hen is de temperatuur met 1.5°F gestegen, wat neerkomt op 0.83°C.
Maar fout is het bord niet. De NOAA (National Oceanic and Atmospheric Administration) gebruikt de periode van voor de industriële revolutie, van in de 18de eeuw dus. Dan is het wel met 1.5°C gestegen.
Natuurlijk is het als activist interessanter om het grootste getal te kiezen. En hoewel beide situaties verontrustend zijn, mag je je niet laten misleiden door cijfers die in het rond worden geslingerd.
Kleine superhelden tegen grote slechteriken
Anuna en Greta worden de hemel ingeprezen. Het zijn echte helden in de ogen van de scholieren. Mooi om te zien hoe ze echt geloven in wat ze doen. Ze beseffen dat ze deel uitmaken van iets groter. Persoonlijk heb ik het niet zo voor de verheerlijking van de jonge klimaatactivisten. Chapeau wat ze hebben gedaan, maar men lijkt soms te vergeten dat het niet om hen gaat, maar om onze planeet. Dit merkte ik vooral op toen Greta Thunberg begon te spreken op het einde van de mars. Iedereen begon te juichen vanaf haar eerste adem. Daarna luisterden ze pas wat ze te zeggen had.
Ze doen het ook lijken alsof iedereen tegen hen is. Een activist zegt hoe onze grootouders en alle politici zeggen dat ze beter naar school kunnen gaan. Niemand lijkt mee te werken. Ze staan er zogezegd alleen voor. Niets is minder waar als je op straat kijkt. Er zou meer gekeken moeten worden naar alle steun die ze krijgen. Eén persoon op straat is veel meer waard dan 100 negatieve facebook-reacties.
Populaire, maar in mijn ogen terechte, commentaren zijn dat jongeren zelf met het vliegtuig reizen of dat ze alleen maar staken zodat niet naar school moeten gaan. Ik denk dat het zeker meespeelt dat je ‘mag’ spijbelen. Ik zou het zelf waarschijnlijk ook hebben gedaan, hoewel ik niet zo veel van het klimaat ken.
Mooi momentje: de passage langs een rusthuis. Ouderen die niet meer mee kunnen lopen, maar de jongeren wel enthousiast steunen. “Komaan he mannen! doe zo verder!”. “Superschattig”, hoor ik zeggen en ze bedanken de oudjes voor hun steun.
Eindigen met een valse noot
Op het einde verzamelt iedereen op de Groenplaats waar een vijftal jongeren het publiek toespreken. Eerlijk gezegd ken ik alleen maar Greta Thunberg en Anuna De Wever. Opvallend is hoe iedereen mee juicht, terwijl je er eigenlijk niet veel van verstaat. Ook wanneer iemand van Students For Climate het volgende zegt: “Een terrasje doen in februari is leuk, maar het zou eigenlijk niet mogen. Het is veel te warm”. Opnieuw wordt er luid gejuicht. Maar stel: een klimaatontkenner gebruikt het argument dat het een keertje vriest buiten. Dan hoor je van alle kanten dat het weer niet hetzelfde is als het klimaat. Nu hoor je gejuich omdat het hen zo uitkomt.
Als je dit vergelijkt met dat ze denken iedereen tegen hebben en het bord met 1.5°C en hoe het – ik citeer – binnenkort 3°C zal worden met dit beleid, dan is het niet gek dat de activisten worden gezien als doemdenkers of overdrijvers. Prachtig gebaar om op straat te komen voor het klimaat, maar niet alles hoeft zo negatief te zijn. Volgens mij kan je veel meer bereiken met positieve energie dan met negatieve.
Maar eigenlijk kan je hen niets verwijten. Het klimaat schreeuwt om een ander beleid en mensen panikeren. Activisten spelen daarop in. Laten we vooral niet vergeten waarvoor de jongeren op straat zijn gekomen: een goed klimaatbeleid. Zelf steun ik de klimaatmarsen zeker, maar het mag zijn effect niet verliezen.
Over betogingen 